کتاب دیوان امام حسن بن علی (ع)

سپاس و ستایش بی منتهی خدای را که اهل بیت پیامبر را مایه هدایت و چراغی فروزان فرا راه ما قرار داده است. کلام آنان نوری است که در تاریکی‌های روزگار راه مستقیم را بر رهروان روشن و مشخص می‌گرداند و گلستانی است که آدمی از بوی دل انگیز گل‌ها و ریاحینش سرخوش می‌گردد. از این روی جمعی از دیرباز اهتمامی تام در جمع آوری کلمات احادیث و بیانات ارزشمند ایشان داشته اند که تبلور آن را می‌توان در مجامع حدیثی روایت‌های تاریخی و البته مجموعه کتاب‌های تدوین شده تحت عنوان دیوان شعر برخی از ائمه الاسلام مشاهده کرد. آنچه در این کتاب می‌آید، دیوانی منسوب به حضرت امام حسن مجتبی ع است که به همت ابوعبدالله مدائنی درگذشته به سال ۲۲۵ هجری قمری گردآوری و تدوین گشته و اینک متن اصلی قصاید به همراه نخستین ترجمه فارسی آن به زیور طبع آراسته می‌شود. اهمیت این اثر را باید از دو منظر مورد توجه قرار داد؛ نخست ارزش تراثی و ادبی آن که یکی از نسخ خطی منظوم به جای مانده از گذشتگان است و دوم انتساب آن به امام همام حسن بن علی؛ لذا جا دارد تا به دیده بصیرت در آن تأمل گردد و مورد عنایت اهل نظر واقع شود. متن اصلی کتاب را جناب آقای دکتر شیخ قیس العطار، محقق عالى قدر ایرانی الاصل به خوبی و با نهایت دقت تحقیق و تصحیح کرده و انتشارات عتبه مقدسه در کنار ارزش ،تاریخی اعتقادی و تراثی قصاید و قطعات نسخه خطی و همچنین بخش، مستدرک ارزشمند بودن تعلیقات و حواشی علمی محقق ارجمند نیز موجب ایجاد انگیزه ای فزون تر برای ترجمه این اثر به زبان فارسی گردید لذا در برگردان این اثر در کنار ترجمه متن تمام قصاید و قطعات تعلیقات مربوطه نیز به طور کامل به فارسی برگردانده شده و در مواردی که نیاز به توضیح بود مطالبی به قلم ویراستار محترم یا مترجم افزوده شده است.

ساختار کتاب به این صورت است که ابتدا متن عربی اشعار به همراه استخراجات و اختلاف روایات آورده شده و سپس تک تک ابیات به طور جداگانه مورد شرح و ترجمه قرار گرفته است. برای سهولت بیشتر استفاده و مراجعه خوانندگان تمام ابیات موجود، چه در متن و چه در حاشیه شماره گذاری شده و در انتهای کتاب نیز پس از فهرست منابع و مآخذ نمایهٔ کامل آیات احادیث، اشعار، اعلام جای ها کتاب‌ها و .... به همراه تصویر نسخه خطی دیوان آورده شده است.