کتاب سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت (ویژه دانشجومعلمان دانشگاه فرهنگیان)

تربیت انسان از موضوعاتی است که همواره مورد توجه جامعه‌های انسانی بوده و هست؛ زیرا نقش اساسی در رشد و تعالی فرد و جامعه دارد. این نقش چنان برجسته و انکارناشدنی است که برخی گفته‌اند انسان بودن انسان نیز در گرو تربیت اوست.

شاید بتوان با قاطعیت گفت که پیامبران نخستین انسان‌هایی بودند که تربیت دیگران را اگر نگوییم تنها وظیفه خود، دست کم یکی از وظایف اصلی خود قرار دادند. خداوند آنان را برای هدایت مردم انتخاب و برای انجام این وظیفه، که همان تربیت مردم است، مبعوث کرد. پیامبران نیز با جدیت علاقه و دلسوزی بدین کار می‌پرداختند و در این راه هر نوع سختی و گرفتاری را به جان می‌خریدند و در بسیاری از موارد از دادن جان نیز دریغ نداشتند تا شاید بشریت را اندکی در مسیر تربیت و کمال به پیش ببرند. نقش انبیا در تربیت و ترقی و تمدن بشری به اندازه‌ای است که می‌توان گفت اگر پیامبران و تلاش‌های طاقت فرسای آنان نبود، خبری از تمدن و ترقی و انسانیت نبود. خاتم پیامبران حضرت محمد مصطفی الله نیز از زمان برگزیده شدن به رسالت تا زمان رحلت، با تمام وجود به کار تربیت مشغول بود. علاقه او به تربیت و هدایت مردم و شفقت و دلسوزی‌اش به اندازه‌ای بود که تربیت نایافتگی مردم و گمراهی آنان خاطر ایشان را بسیار بیشتر از خاطر گمراهان و تربیت نایافتگان می‌آزرد. پیامبر خدا در کار تربیت چنان با مهارت و درایت عمل می‌کرد که در مدتی کوتاه بذر فعالیت‌هایی که وی در قلب و جان مردم نشانده بود جوانه زد، بالید و به بار نشست و میوه شیرین آن‌ها کام مردمان شبه جزیره را شیرین کرد. دعوت وی سراسر شبه جزیره را گرفت و اعراب فوج فوج به آیین وی روی آوردند. پس از پیامبر نیز اهل بیت راه وی را ادامه دادند و توانستند با تدبیر خـود آموزه های ناب اسلام را در میان مسلمانان به رغم مخالفت حکومت‌ها، بگسترند.

بدین ترتیب بررسی سیره تربیتی پیامبر علیه و اهل بیت هم می‌تواند چراغی فراروی مربیان و و والدین در تربیت نسل جدید باشد و تاریکی‌های این مسیر سخت و پر مخاطره با برای آنان روشن سازد؛ زیرا بررسی سیره‌های تربیتی آن‌ها پرده از روی قواعد، اصول، روش‌ها و فنون تربیتی به کار رفته در رفتارهای تربیتی آنان بر می‌دارد و مربیان و والدین می‌توانند از این روش‌ها و قواعد در فعالیت‌های تربیتی خود بهره ببرند.

کتاب حاضر مهمترین مباحث مطرح شده در مجموعه چهار جلدی کتاب سیره تربیتی پیامبر اهل بیت را که پیش از این از سوی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه تدوین و منتشر شده بود، به طور خلاصه در یک جلد و در قالب کتاب درسی برای استفاده طلاب علوم دینی و دانشجویان علاقه مند تدوین و تنظیم کرده است. امیدواریم این اثر بتواند نقشی مثبت در گسترش فرهنگ تربیتی پیامبر الله و اهل بیت در میان مشتاقان آنان به ویژه دانشجویان و طلاب ایفا کند.

در این راستا گروه علوم تربیتی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه در سال ۱۳۷۵ برای تامین منبع درس سیره تربیتی معصومانه در دوره کارشناسی امور تربیتی، مطالعه سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت ها را زیر نظر آیت الله علیرضا اعرافی در دستور کار خود قرار داد که نتایج آن در قالب چهار جلد کتاب منتشر شد. 

-سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت و تربیت فرزند؛ 

- سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت المال الله تربیت دینی؛ 

- سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت تربیت اخلاقی؛ 

- سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت نگرشی بر آموزش با تأکید بر آموزش‌های دینی با توجه به استقبال فراوان از کتاب‌های مذکور و درخواست مراکز آموزشی این چهار جلد در سال ۸۹ در یک جلد و با ویژگی‌های کتاب درسی توسط پژوهشگاه حوزه و دانشگاه و سازمان سمت به صورت مشترک به چاپ رسید و تاکنون به چاپ دهم در سطح ۵۰ هزار نسخه رسیده است. اکنون پس از گذشت هفت سال از نخستین چاپ کتاب تک جلدی، با درخواست دانشگاه فرهنگیان و برای تأمین نیازهای آن دانشگاه با ویرایشی دوباره و افزودن بخش تربیت اجتماعی توسط سید علی حسینی زاده این کتاب با عنوان درس‌نامه سیره تربیتی پیامبر و اهل بیت الله در اختیار استادان و دانشجویان دانشگاه فرهنگیان و دیگر علاقه مندان از جمله طلاب حوزه علمیه خواهران قرار می‌گیرد. امید است این اثر بتواند نقشی مثبت در گسترش فرهنگ تربیتی پیامبر عاله و اهل بیت ها ایفا کند.